De kant van mezelf die ik onderdrukte
Al zolang als ik me kan herinneren heb ik een kant van mezelf weggedrukt. De kant in mij die op zoek is naar de diepere betekenis van het leven, verlangt naar diepe wijsheid en ervan houdt om te filosoferen over allerlei onderwerpen.
Als zelfverloochening pijn gaat doen
In plaats van dat ik op zoek ging naar mijn eigen waarheid en daar expressie aan gaf, stemde ik me af op anderen en praatte hen vervolgens naar de mond. Gaandeweg ging ik steeds meer inzien dat hier een grote angst zat bij mij. En er groeide ook een verlangen in mij om mijn onderdrukte kant te bevrijden. Daardoor ontstond er steeds meer wrijving. De zelfverloochening ging steeds meer pijn doen en dat was voor mij een reden om aan de slag te gaan met de angst en de wond. Ik heb altijd gedacht dat ik met een persoonlijk thema en angst aan het werk was.
De heks van Almen als spiegel
Totdat ik twee jaar geleden naar de voorstelling van "de heks van Almen" ging. Het was een theaterstuk waarin moeder en dochter (in het echt) ook moeder en dochter in het stuk speelden. Het verhaal ging over Aleyda die als eerste Nederlandse vrouw veroordeeld werd tot de brandstapel. Nadien volgden er nog velen. Het verhaal liet zien dat het niet zozeer om een heksenjacht ging, maar dat het een jacht was op autonome, eigenzinnige vrouwen die in overeenstemming met de natuurwetten leefden. Deze vrouwen waren niet onderdanig aan het patriarchische systeem en diens wetten en regels. Iedere vrouw die niet in de pas liep, liep het risico om beschuldigd te worden van hekserij met de brandstapel als gevolg. De beschuldigingen hoefden niet eens bewezen te worden om tot een brandstapel veroordeeld te kunnen worden.
Een collectieve angst
Na die voorstelling realiseerde ik me dat de diepe angst die deze jacht honderden jaren geleden heeft veroorzaakt, nog altijd in heel veel vrouwen vandaag de dag leeft. Ook in mij. Het was dus niet zozeer een persoonlijke angst, als wel een collectieve angst die zich via mij manifesteerde.
Bang voor de figuurlijke brandstapel
Net zoals bij veel andere vrouwen. Ze zijn bang dat het uiten van hun waarheid en het afwijken van de status quo leidt tot niet-begrijpende of zelfs afkeurende reacties uit hun omgeving. Ze zijn bang om afgewezen te worden of zelfs geridiculiseerd. Want afwijken voelt nog steeds gevaarlijk. En dat maakt ze bang. Bang voor de figuurlijke brandstapel.
Ze slikken hun waarheid in
Ze ervaren een diepe angst om veroordeeld te worden door hun omgeving, om als een outcast te worden gezien of zelfs sociaal te worden verstoten. Vanuit die hypergevoeligheid, sorteren ze vaak voor op een mogelijke afwijzing en slikken ze hun waarheid in. Of, wanneer ze wel het lef hebben om zich te uiten en een afkeurende reactie krijgen, dan nemen ze dat soort reactie vaak super persoonlijk en zien ze dat als een regelrechte persoonlijke afwijzing met een pijnlijke opengereten wond tot gevolg.
Van generatie op generatie
Misschien denk je nu, het is honderden jaren geleden dat die heksenjacht heeft plaatsgevonden. Wat heeft dat met nu te maken? Angst wordt vaak generatie op generatie doorgegeven. In dit geval van moeder op dochter. Moeders brengen hun dochters bij om in de pas te blijven lopen. Dochters internaliseren dit, zorgen er zelf voor dat ze in de pas blijven lopen en geven dit weer door aan hun dochters. Vrouwen zijn zowel de onderdrukte als onderdrukker. En zo wordt het onbewust doorgegeven, van generatie op generatie.
De cyclus doorbreken
Dit zal pas stoppen wanneer we ons er bewust van worden en de cyclus doorbreken. Door onze waarheid weer te her-inneren, toe te eigenen en door expressie te geven aan die waarheid. En niet zozeer een gefixeerde, vaststaande waarheid, maar een waarheid die zich alsmaar - via ons - blijft ontvouwen.
Niet alleen voor onszelf, maar voor alle vrouwen die ons zijn voorgegaan, en die nog zullen komen.
Reactie plaatsen
Reacties